[meghdad7]

به طور کلی به شکل و ظاهر یک کالا در زبان معمول طرح صنعتی می گوییم. بعنوان مثل ما زمانی می گوییم که طرح صنعتی یک کالا خوب است که ظاهر مناسب و خوشایندی داشته باشد.در دنیای کسب و کار و تجارت ، طراحی یک محصول به معنی توسعه ویژگیهای زیبائی شناختی و عملکردی محصول با توجه به مسائلی چون مورد پسند بازار بودن محصول، هزینه تولید یا سهولت حمل و نقل، انبارداری، تعمیر و نگهداری آن است. در عین حال از دید قانون مالکیت معنوی ، یک طرح صنعتی فقط به جوانب زیبائی شناختی و تزئینی یک محصول اشاره می کند. در زبان حقوقی طرح صنعتی  به معنای مالکیت فکری طرح صنعتی ، خصوصیات مربوط به شکل و ساختار و یا نقش و تزئینات به کار رفته در یک کالا به واسطه یک فرایند صنعتی است که در کالای خاتمه یافته ایجاد جذابیت کند. به عبارت دیگر، طرح صنعتی فقط به ظاهر یک کالا اشاره می کند. علیرغم اینکه طرح محصول ممکن است ویژگیهای فنی یا عملکردی نیز داشته باشد . بنابراین اگر طرح جدیدی برای محصولات تولیدی خود ایجاد کرده اید قبل از افشا باید آن را ثبت نمائید و همچنین اگر بسته بندی منحصر به فردی ابداع کرده اید نیز قبل از افشا باید آنرا ثبت نمائید.

بعنوان یک قاعده ی کلی یک طرح صنعتی از یکی از موارد زیر تشکیل شده است :
۱-     ویژگی های سه بعدی مانند شکل یک کالا
۲-     ویژگی های دو بعدی مانند تزئینات، خطوط یا رنگ های به کار رفته در یک کالا
۳-     ترکیبی از موارد فوق
طرح های صنعتی در قانون مالکیت معنوی از ابعاد فنی و عملکردی محصول جدا هستند و تنها به ماهیت زیبائی شناختی محصول می پردازند. برای گستره ی وسیعی از محصولات صنعتی ، پوشاک و صنایع دستی ، از ابزارهای فنی و پزشکی گرفته تا ساعت، جواهرات و سایر اقلام لوکس، از محصولات خانگی، اسباب بازی، مبلمان و لوازم برقی گرفته تا اتومبیل و سازه های معماری، از طرح منسوجات تا لوازم ورزشی طرح صنعتی وجود دارد. طرح صنعتی درارتباط با بسته بندی، ظروف و ظاهر محصولات نیز اهمیت دارد.

یکی از راه های جلوگیری از سو استفاده ی رقبای داخلی و خارجی در بازارهای هدف محصول ، اینست که پس از هر گونه تغییر شکل ظاهری یا نوع بسته بندی محصول که محصول را زیبا و جذاب تر می کند ، ثبت این تغییرات قبل از افشای آن ها است. با ثبت طرح صنعتی شما می توانید به راحتی جلو و واردات یک محصول که تقلیدی از طرح تولیدی ثبت شده شما است را بگیرید.

 از اینرو طبق ماده ۲۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶  “هرگونه ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی یا خطوط، رنگها و یا بدون آن به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصول از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است”. در ضمن  تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییرشکل ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی شود. به تعبیری دیگر طرح صنعتی معمولاً به شکل و ظاهر کلی یک محصول اشاره دارد و ویژگی های فنی یا عملکردی آن بدون در نظر گرفتن ماهیت زیبایی آن تحت حمایت قانون نمی باشد .
مزایای طرح صنعتی
طرح صنعتی دارای مزایای متعددی است از جمله این که ارزش یک محصول بوسیله ی طرح صنعتی آن افزایش می یابد و طرح صنعتی باعث جذابیت یک محصول برای مشتریان می شود و ممکن است حتی علت منحصر بفرد فروش محصولات باشد.