دینامیک و ارتعاشات
مباحث درس ديناميك و ارتعاشات شامل چهار بخش ديناميك، ارتعاشات، ديناميك ماشين و كنترل اتوماتيك ميباشد. اين درس نيز همانند ساير دروس كنكور، سال به سال به سمت مفهوميتر شدن پيش رفته است، به خصوص در سالهاي اخير با كاهش تعداد سؤالات هر درس و حجيم بودن مطالب اين چهار درس، اين موضوع اهميت بيشتري به خود گرفته است و سؤالات سال 93 نسبت به سال گذشته از مباحث جديدي طرح شدهاند و به طور مثال سؤالات ديناميك ماشين امسال با سال 92 كاملاً تفاوت دارند و سؤالات تقريباً حفظي در سؤالات سال 93 نيز گنجانده شده است. همچنين از سؤالات آزمونهاي سالهاي گذشته نيز در مباحث استفاده شده است كه نشانگر لزوم مطالعه دقيق سؤالات كنكورهاي سالهاي گذشته دانشگاه سراسري و آزاد ميباشد. همچنين سبك طراحي سؤالات نيز تغيير كرده است و با الهام از كتابهاي آموزشي مرجع و تغيير جزئي سؤالات آنها و تركيب كردن مفاهيم دروس، امتحان قابل قبولي براي كنكور انتخاب شده است. از آنجا كه مباحث دروس ديناميك ارتعاشات و كنترل معمولاً به طور سلسله مراتبي و با يك توالي منطقي تكامل پيدا ميكنند، به اين معنا كه مباحث هر فصل وابسته به فصول قبل است و براي تسلط بر تمامي آنها، دانستن موضوعات قبلي و تسلط بر آنها ضروري ميباشد. بر همين اساس، هر سؤال معمولاً به طور طبيعي، تركيبي از چندين مبحث را در خود دارد و به همين دليل، شايد جداسازي سؤالات برحسب سرفصل به دليل حجم بالاي مطالب، كاري منطقي نباشد.
ریاضی عمومی 1 و2
خوشبختانه درس رياضي عمومي 1 جزو دروسي است كه داوطلبان معمولاً مشكل چنداني با آن نداشته و به راحتي آن را مطالعه ميكنند. با توجه به اينكه مباحث اين درس در ساير دروس ديگر به عنوان پيشنياز به حساب ميآيند، بنابراين لازم است كه مطالعه آن حتماً در برنامه داوطلبان قرار گيرد.
نيمه اول كتاب (توابع، مشتق، انتگرال) علاوهبر اينكه در دروس ديگر مورد نياز هستند، جزو مباحثي هستند كه هميشه از آنها تستهايي طرح ميشود.
نيمه دوم در بعضي سالها، تستهاي كمتري را در كنكور سراسري شامل ميشود، اما يادگيري آنها در كنار نيمه اول در دروس ديگر مثل معادلات ديفرانسيل و رياضي مهندسي تقريباً لازم به نظر ميرسد.
نكته مهم در پاسخگويي به سؤالات رياضي عمومي 1 حل تستهاي متنوع و فراوان ميباشد، امري كه در دروس ديگر نيز لازم است اما در اين درس بيشتر به چشم ميآيد.
از مطالب با اهميت در رياضي عمومي 2 ميتوان به توابع چند متغيره و انتگرال آنها اشاره كرد، كه هر ساله سؤالات زيادي از آنها مطرح بوده است. بعد از آنها ميتوان رويهها و انتگرال روي مسيرها يا سطوح را نام برد. مطلب مربوط به هندسه تحليلي و جبر خطي نيز در سالهاي اخير كمتر مورد توجه طراحان بوده است و به نظر ميرسد كه فراموش كردهاند. چنين موضوعي نيز جزو مباحث درس رياضي عمومي 2 ميباشد.
ریاضیات مهندسی
يكي از درسهايي كه همه ساله گروهي از داوطلبان رشته مهندسي مكانيك با آن مشكل اساسي داشته و در بعضي مواقع جزو اولين درسهايي است كه آن را حذف كرده و در برنامه مطالعاتي خود قرار نميدهد، درس رياضيات مهندسي است. دليل آن هم اين است كه به دليل اجباري نبودن اين درس در بعضي دانشگاهها، گروهي از داوطلبان آن را پاس نكرده و برايشان تازگي دارد، در نتيجه ترجيح ميدهند در مدتي كه براي آمادگي آزمون سراسري وقت دارند، خود را درگير آن نكنند.
اگر كتاب رياضيات مهندسي را به دو نيمه تقسيم كنيم:
* نيمه اول آن (مخصوصاً توابع مختلط و نگاشتها) از مطالب آسانتري تشكيل شده است. خواندن اين فصول براي داوطلبيني كه ميخواهند در وقت كم مطالب آسانتري ياد بگيرند كاملاً مناسب است؛ اما بايد تذكر داد كه هر ساله اين قسمت از كتاب تستهاي كمتري از آزمون را به خود اختصاص داده است (دو تست از شش تست آزمون 93 و يك تست از هفت تست آزمون 92 است).
* ماجراي نيمه دوم (مخصوصاً سري فوريه و معادلات با مشتقات جزئي) كاملاً برعكس ميشود. اين قسمت از كتاب از سطح بالاتري برخوردار بوده و طبيعتاً وقت بيشتري از داوطلب ميگيرد. اما داوطلبان با تسلط بر اين قسمت از كتاب مطمئن خواهند بود كه آمادگي لازم براي پاسخگويي به بيشتر سؤالات اين درس را خواهند داشت. بنابراين چه در صورت كمبود وقت و چه در صورت داشتن وقت كافي، بهتر است اين نيمه را دريابند.
معادلات ديفرانسيل
معادلات دیفرانسیل جزو دروسي است كه اهميت فصول مختلف در آن براي طرح سؤال در سالهاي مختلف تقريباً يكسان است، موضوعي كه براي كنكور امسال نيز كاملاً به چشم ميخورد. حجم زيادي از تستهاي هر سال را حل معادلات مرتبه اول و دوم (دو فصل اوليه) تشكيل ميدهند. درصد كمتري از تستها نيز از بقيه فصول برحسب تصادف طرح ميشوند. به عبارت ديگر تسلط بر چهل درصد مطالب كتاب امكان پاسخگويي به بيشتر از هفتاد درصد تستها را به داوطلب ميدهد.
در اين درس در گذشته شايد تستهاي بيشتري را ممكن بود از طريق جايگذاري حل كرد، اما با غني شدن بانك سؤالات سازمان سنجش و افزايش تبحر طراحان سؤال، داوطلبين بايد اميد كمتري به اين روش داشته باشند و مجبور هستند براي پاسخگويي تسلط كافي بر مطالب پيدا كنند.
ساخت و تولید
خب خدا را شکر! بالاخره در طرح سؤالات ساخت و تولید تا حد زیادی به منابع متداول بسنده شد و از آوردن سؤالات عجیب و غریب در این آزمون خودداری گردید! شاید به وضوح نتوان گفت که این آزمون از آزمونهای سالهای گذشته آسانتر بوده است، اما همین که سؤالات نسبت به سالهای قبل از استاندارد بالاتری برخوردار بودند باعث دلگرمی و اطمینان خاطر داوطلبان شد.
شاید یکی از ايرادهايي که بتوان به کنکور ساخت و تولید وارد کرد این است که داوطلبان باید هشت درس تخصصی که در طول چهار سال میگذرانند را مطالعه کنند تا فقط به بیست سؤال از این هشت درس پاسخ دهند و همین موضوع باعث سنجش غیر واقعی داوطلبان شود، زیرا که به طور متوسط از هر درس دو یا سه سؤال خواهد آمد که مسلماً خواندن یک کتاب کامل برای پاسخگویی به دو سؤال چندان عادلانه به نظر نمیرسد. اما نکته جالبی که در آزمون امسال وجود داشت این بود که سؤالاتی که در چند درس مهم مطرح شده بودند، پیرامون یک موضوع خاص در آن درس میچرخیدند که معمولاً جزو موضوعات متداول و پرتست بودند و به دلیل تنوع تستی کمتر در آزمون امسال، داوطلبان آرامش خاطر بیشتری در حین پاسخگویی به سؤالات داشتند. به طور کلی اگر داوطلبان در آزمون امسال نیمه اول هر کتاب را میخواندند میتوانستند به همه سؤالات پاسخ دهند، اما مسلماً هیچ وقت نبايد چنین کاری انجام دهند! حال به صورت جدا به تحليل دروس ميپردازيم:
* ماشینکاری: در این درس سه مسأله از فرآیند تراشکاری برای محاسبه زمان و توان برادهبرداری مطرح شده بود که جزو مسائل آشنا برای داوطلبان است. دو سؤال از این سؤالات هم کاملاً شبیه به هم و فقط با عددهای متفاوت بودند!
* علم مواد: گاهی به داوطلبانی که در این درس کمبود وقت دارند توصیه میشود که حداقل فصل مربوط به ساختارهای کریستالی را مطالعه کنند. در آزمون امسال سه سؤالی که در این درس مطرح شده بودند کاملاً مربوط به همین فصل بوده که مسلماً این امر خوشحالی زیادی برای این گروه از داوطلبان داشته است!
* قالب پرس: استثنائاً در این درس کمی سبک سؤالات جدیدتر بود. هر سه سؤال مربوط به کلیات قالبها و همچنین پرسهای مورد استفاده بود و کمتر به جزئیات فرآیندهای پرس (برش، خم و کشش) پرداخته شده بود. در حالی که در سالهای قبل معمولاً از آنها سؤالات بیشتری مطرح میشد.
* ماشینهای کنترل عددی: دو سؤال در این درس از مبحث برنامهنویسی که همیشه هم مطرح بوده، طرح شده است. البته سؤال سوم کمی فرق داشته و به جای اینکه شماره کد مربوطه بیان شود، نام آن آورده شده است. اما در هر صورت صرفاً آشنایی با جیکدهای فرزکاری، توانایی پاسخگویی به هر سه سؤال را به داوطلب داد.
* اندازه گیری: باز هم یکی از سؤالاتی که در این درس مطرح شده است از سؤالات آماری است. موضوعی که شاید در بعضی دانشگاهها به دانشجویان تدریس نشود. اما مثل اینکه کمکم باید این مبحث را به عنوان یکی از بحثهای پرکاربرد درس اندازهگیری و جزو جدانشدنی آن به حساب آورد.
* تولید مخصوص: یک سؤال از فرآیند اسپارک آمده که در بسیاری از سالها از این فرآیند سؤال مطرح شده است. تقریباً دیگر میتوان نام درس تولید مخصوص را داخل پرانتز اسپارک نامید! یک سؤال دیگر هم از جوشکاری با اشعه الکترونی مطرح شده است که باعث اعتراض بعضی داوطلبان شده که چرا از جوشکاری سؤال آمده است. در پاسخ باید گفت که این سؤال ربطی به درس جوشکاری نداشته و کاملاً از مباحث تولید مخصوص بوده و آمدن آن در کنار سؤال اسپارک نیز تأییدکننده همین موضوع است.
* هیدرولیک و نیوماتیک: سه سؤالی که در این درس آمده است از محاسبات مربوط به نیروها و فشارهای هیدرولیکی بوده که چندان سؤالات مشکلی هم نبودهاند و داوطلبان نیاز کمتری به توانایی تحلیل مدار داشته که در سالهای قبل بیشتر از آنها سؤال مطرح بوده است. اما در هر صورت همیشه توصیه میشود که داوطلبان در این درس تحلیل مدارهای هیدرولیکی را به خوبی فراگیرند.
* مديريت توليد: تقریباً هر ساله به دلیل آشنایی کمتر داوطلبان ساخت و تولید با درس مدیریت تولید، تقریباً نیمی از داوطلبان این درس را مطالعه نمیکنند. امسال هیچ سؤالی از این درس نیامده که باعث خوشحالی این گروه از داوطلبان شده است. این اتفاق در بعضی سالهای گذشته نیز رخ داده است، به گونهای که درس مدیریت تولید تنها درسی بوده که ممکن است از آن سؤالی در آزمون سراسری طرح نشود. البته امیدواریم تکلیف این درس کاملاً مشخص شود که یا از آزمون سراسری حذف شود یا آمدن سؤال از آن مثل بقیه درسها حتمی باشد که زحمات گروهی از داوطلبان هدر نرود.
دو ارسال بعدی عمومیت نداره و برای برخی افراد که مکانیک یا مهندسی پزشکی خوندن و در کل کسانی که علاقه مند به ادامه تحصیل در گرایش بیو مکانیک هستند کاربرد دارد
بیومکانیک عمومی ۱ و۲
نظر به اینکه کنکور کارشناسی ارشد در رشته مهندسی پزشکی آنچنان که باید و شاید جا نیفتاده است و آزمون منسجم و منابع کنکوری مناسب در این رشته خيلي گسترده نیست، بنابراين در سؤالات کنکور نیز نظم کافی دیده نمیشود. در سالهای اخیر با توجه به تلاش مؤسسه مدرسان شریف در ایجاد آزمون منسجم و ایجاد منابع کنکوری کافی، کنکور نیز نظم بیشتری یافته و سؤالات بیشتر به سمت سؤالات مفهومی سوق یافتند.
در کنکور کارشناسی ارشد سال 93 مطابق سالهای گذشته تعداد 6 سؤال از نام ماهیچهها و استخوانها مطرح شده بود، در کنار این سؤالات 7 سؤال محاسبهاي در ارتباط با آنالیز سینماتیکی و سینتیکی بدن و محاسبه مرکز جرم و نیروی ماهیچهها آورده شده بود، که در مقایسه با سال 92 شاهد كاهش تعداد سؤالات محاسبهاي بوديم. اما 7 سؤال باقی مانده مربوط به مفاهیم بیومکانیکی در ارتباط با بیومکانیک عمومی که بیشتر از مباحث مربوط به بیومکانیک 2 مطرح شده است. برای کسب آمادگی کافی و گرفتن امتیاز مناسب در آزمون میبایست مباحث مربوطه با دقت زیادی مورد بررسی قرار بگیرند و مباحث مربوط به هر سؤال از کتابهای مرجع مشخص شده كامل مطالعه شوند.
امید است که کیفیت سؤالات سال به سال روند رو به رشد خود را ادامه داده و سؤالات به نحوی باشند، که بتواند ارزیابی مناسبی از مهارت علمی شرکتکنندگان در کنکور را ارزیابی کند. برای موفقیت در آزمون همانطور که اشاره شد افزایش مهارتهای محاسباتی و درک مسئله بسیار میتواند مؤثر باشد. تمرین بیشتر و خواندن عمیق مباحث نیز از جمله نکات کلیدی در احراز موفقیت است.
دروس پایه پزشکی
برخلاف اکثر دروس مطرح شده در کنکور مهندسي مکانیک، در دروس پایه پزشکی ماهیت حفظی سؤالات بر جنبه مفهومی آنها غالب است. به همین دلیل میتوان با نگاهی اجمالی به سؤالات سالهاي گذشته، مباحث با اهمیت را شناسایی کرد و با توجه به اهمیت هریک از مباحث برای مطالعه آنها برنامهریزی کرد. اما این روال در آزمون 93 اندکی جابجا شده است، به این ترتیب که از بعضی مباحث مهم سؤالات بیشتری مطرح شده و از برخی دیگر از مباحث سؤالی طرح نشده است.
همچنین آنچه در روند سؤالات آزمون کارشناسی ارشد 93 به چشم میخورد، وجود 2 سؤال متفرقه است که به نظر بنده حتی با مطالعه دقیق همه مباحث موجود در سه کتاب فیزیک پزشکی، آناتومی و فیزیولوژی قابل پاسخگویی نبودند. بخش آناتومی و فیزیولوژی عضلات از جمله مباحثی است که بسیار مورد توجه طراحان تستهای کنکور میباشد و حتی تغییر در نوع سؤالهای کنکور که در چند سال اخیر مشهود است، باعث نشده که سؤالات این مبحث کاهش یابد.
در سؤالات 93 آنچه اندکی با روند کلی در تغییرات آزمون کارشناسی ارشد متفاوت است، این است که همه سؤالات به سمت مفهومیتر شدن پیش نرفتهاند، به این معنی که بعضی از سؤالات مفهومیتر و بالطبع مستلزم مطالعه عمیقتر مباحث بوده، اما در نقطه مقابل تعدادی سؤال کاملاً حفظی و بدون هرگونه نکته مفهومی نیز در این آزمون به چشم میخورند. در سؤالات این درس نمیتوان مرزی میان سه دانش مورد ارزیابی (آناتومی، فیزیولوژی و فیزیک پزشکی) قائل شد و ممکن است تستی طرح گردد که به دانش هر سه زمینه نیاز داشته باشد. بنابراین به داوطلبان سالهای آینده کنکور توصیه اکید میگردد که به هنگام مطالعه یک مبحث، به عنوان مثال: قلب، موضوع را به صورت جامع و در هر سه زمینه آناتومی فیزیولوژی و فیزیک پزشکی بخوانند تا بتوانند ادراک کاملی از آن بخش بدن داشته باشند و بتوانند به سؤالات ترکیبی نیز پاسخ دهند.
و اما از همه مهم تر تحلیل ازمون ارشد سال 1394
استاتیک (جامدات)
درس استاتیک پایهای ترین درس مهندسی محسوب میگردد از این رو درک کردن مفاهیم آن بسیار حائز اهمیت است. مفاهیم درس استاتیک بسیار ساده بوده، ولی مسائل آن بسیار اهمیت دارد. بنابراین برای درک بهتر مفاهیم این درس باید به مقدار کافی مسئله حل شود. یکی از بهترین منابع این درس کتاب استاتیک مدرسان شريف است. در این کتاب از مسائل و شکلهای متنوع مهندسی برای درک بهتر مفاهیم استاتیک بهره گرفته است، لذا برای موفقیت در این درس از دانشجویان انتظار میرود مسائل این کتاب را به تنهایی و بدون رجوع پاسخ، حل نموده و بر روی نتایج حاصله به اندازه ی کافی تحلیل انجام دهند.
سؤالات درس استاتیک در کنکور 94 نسبتاً آسان بود. البته سؤالات این درس در مقایسه با کنکور سراسری 93 پیچیدگیهای بیشتری داشت. دانشجویان با تسلط معمولی قادر به پاسخگویی به تمام سؤالات این درس هستند. از این رو این درس جزو امتیاز آورترین دروس مکانیک جامدات میباشد. در کنکور امسال از فصول مهم و چالشبرانگیزی همچون فصل اصطکاک و کابلها سؤال طراحی نشده بود که این خود سبب آسانی کنکور امسال شد. از دیگر نکات کنکور جامدات این است که دانشجویان مکانیک بهتر است سؤالات کنکور کارشناسی ارشد عمران درس تحلیل سازه را نیز در نظر داشته باشند. زیرا تشابه بسیاری با این درس دارد و سؤالات تقریباٌ مشابه یکدیگر هستند.