[bkh]

چیپ تیونینگ چیست ؟
این روز ها موتور تقریباً همه اتومبیل ها , کامیون های سبک و سنگین اعم از بنزین سوز , دیزل و توربو و حتی موتور سیکلت ها , قایق ها و ... دارای مجموعه مرکزی کنترل الکترونیکی موتور یا engine control unit (ECU) هستند.
این مجموعه به صورت برنامه ریزی شده بر اساس نقشه ها و الگوریتم های تعریف شده و با دریافت اطلاعات از حسگرهای مختلف , پارامترهای مهمی مانند میزان و زمان و نحوه تزریق سوخت , زمان جرقه زنی شمع ها , میزان و نحوه اعمال فشار افزوده مکش و اگزوز در موتورهای مجهز به توربو و سوپر شارژ و مواردی مانند حداکثر دور موتور و سرعت مجاز خودرو را کنترل می کند.
چیپ تیونینگ :
چیپ اساسا یک تراشه بوده که در داخل ECU هر موتوری یافت می شود و چیپ تیونینگ به معنی برنامه ریزی دوباره این تراشه با نرم افزار های بهینه سازی شده برای کسب قدرت و گشتاور بیشتر موتور و بهینه سازی مشخصات رفتاری آن است.
چیپ تیونینگ با پیشرفت الکترونیک و به کارگیری کامپیوترها در صنعت اتومبیل , پیشرفت کرده و روش ها ساده تر , سریع تر , ارزان تر و مطمئن تر شده که اکثرا بدون نیاز به تغییرات سخت افزاری خاص در داخل ECU و حتی بدون دست زدن به آن و فقط از طریق پروسه عیب یابی موتور انجام می گیرد.
از حدود 25 سال پیش شرکت هایی مانند سوپر چیپس در انگلستان به صورت تخصصی دست به آزمایش و ایجاد تغییرات روی ECU و ساخت سخت افزار و نرم افزارهای مخصوص برای موتورهای مختلف زد.نتیجه کار تغییر و بهینه سازی نقشه ها و الگوریتم های سوخت رسانی و احتراق و در نتیجه ساده ترین راه افزایش قدرت اتومبیل در زمانی اندک , بدون نیاز به تغییرات سخت افزاری و با حفظ گارانتی سازنده خودرو با در نظر گرفتن میزان آلودگی مجاز و عدم افزایش مصرف سوخت به علت کارایی و راندمان بالاتر موتور می باشد.
چیپ تیونینگ درصدی از قدرت اولیه موتور را به آن اضافه می کند , بنابراین طبیعی است که میزان این افزایش در خودروهای پرقدرت تر بیش تر خواهد بود اما بروی خودروهای معمولی نیز قابل تشخیص هست .
نکته دیگر همخوانی و جوابگویی بهتر در صورت استفاده از قطعات دیگر افزایش دهنده کارایی , مانند سیستم های مکش هوا و سیستم های اگزوز و میل سوپاپ های با درجات و مشخصات مختلف می باشد .و با استفاده از چیپ تیونینگ مجموعه تغییرات را می توان بر اساس قطعات , تنطیم نمود و بهترین راندمان را کسب نمود.
سوالی که به ذهن می رسد این است که چرا خودروسازها در زمان تولید خودرو این تغییر را نمی دهند در صورتی که قدرت بیشتر یک برتری از نظر فروش می باشد.
چند دلیل برای این امر وجود دارد اول اینکه خودروسازها اگر چه فاکتور قدرت را مدنظر قرار می دهند , اما موارد دیگری مانند میزان آلایندگی , مصرف سوخت و استهلاک قطعات و نیز بازاری که محصول در ان به فروش می رسد را نیز مورد نظر قرار می دهند , ضمن آنکه خودروساز معمولا خریدار متوسط را در نظر می گیرد که هزینه های نگهداری برایش می تواند مهم باشد.در نهایت جیپ تیونینگ در واقع حذف یکسری محدودیت های الکترونیکی ایجاد شده توسط خودروساز برای پیشرانه خودرو را به همراه دارد .



توانمدی های چیپ تیونینگ
• سیستم ضد سرقت: با استفاده از چیپ تیونینگ می توان برای خودروهایی که مجهز به سیستم ضد سرقت نیستند این قابلیت را اضافه نمود. سیستم ضد سرقت چیپ تیونینگ از مطمئن ترین سیستم های ضد سرقت بوده و چون از روش دیگری بجزء روشهای معمول در سیستمهای ضد سرقت بهره میگیرد امکان از بین بردن آن وجود ندارد.
• تغییر دمای کارکرد فن خنک کننده: در برخی از خودروهایی که در مناطق گرمسیری مورد استفاده قرار میگیرند معمولاً مشتریان از جوش آمدن خودرو شکایت دارند. با استفاده از چیپ تیونینگ براحتی می توان نقطه کار فن خنک کننده را در هر دمای دلخواه تنظیم کرد.
• محدود کردن سرعت خودرو: با استفاده از چیپ تیونینگ می توان کاری کرد که خودرو بالاتر از سرعت معینی نتواند حرکت کند. بعنوان مثال جهت رعایت ایمنی می توان خودروهای یک سازمان را طوری برنامه ریزی کرد که بالاتر از سرعت 100 کیلومتر برساعت نتوان با آنها رانندگی کرد.
• حذف Fuel Cut off موتور: در تمام خودروهای انژکتوری دور موتور از حد معینی نمی تواند بالاتر نمی رود که به آن نقطه Fuel cut off گفته می شود. وقتی دور موتور به نقطه Fuel cut off می رسد سوخت انژکتورها قطع می گردد تا دور موتور بالاتر نرود. با استفاده ازچیپ تیونینگ می توان این نقطه قطع سوخت را حذف کرده و به موتور اجازه داد در دورهای بالاتر نیز کار کند. البته به جهت حفظ ایمنی موتور نباید دور آن بیش از 15 درصد افزایش پیدا کند.
• با استفاده ازچیپ تیونینگ می توان حداکثر تا 5 نوع برنامه ریزی مختلف بر روی خودرو انجام داد. به هر برنامه ریزی mapset گفته می شود. مثلاً در mapset1 می توان برنامه تیونینگ را انجام داد و در mapset2 برنامه سیستم ضد سرقت و یا آنکه در mapset3 برنامه ای قرار داد که سرعت خودرو بالاتر از حد تعریف شده نرود؛ این مورد بخصوص زمانی مفید است که شخصی می خواهد وقتی فرزندش از خودرو استفاده می کند نتواند بالاتر از سرعت معینی (مثلاً 120 کیلومتر برساعت) براند.
• چگونه می توان به mapset های داخل چیپ تیونینگ دسترسی پیدا کرد؟ دو روش مختلف برای اینکار وجود دارد: 1- استفاده از کلید سلکتوری 2- استفاده از سیستم Blutooth تلفن همراه

[highlight=#ffffff]قابلیت های چیپ تیونینگ [/highlight]
- تقویت موتور، تیونینگ الکترونیکی موتـور بر روی دینامومتر شاسی به روش تغییر سوخت و آوانس جرقه، کاهش مصرف سوخت، حذف Fuel Cut Off
- تیونینگ الکترونیکی توربو و سوپرشارژ، کاهش و یا افزایش حداکثر سرعت خودرو
- امکان تغییر Mapping موتور با سیستم بلوتوث تلفن همراه و هر نوع تنظیم دلخواه ECU خودرو


[highlight=#ffffff]چیپ تیونینگ یا فن آوری تنظیم ECU [/highlight]
امروزه موتورهای انژکتوری نقشی بسیار اساسی در موفقیت صنایع خودروسازی ایفاء می‌نمایند و کیفیت و قابلیتهای آن، درصد کارایی خودرو را نشان می‌دهد. همانطور که می‌دانیم کنترل کننده موتورهای انژکتوری، بردی الکترونیکی به نام ECU می‌باشد و در واقع کارایی این بخش تعیین کننده کیفیت یک موتور و در ابعادی دیگر کیفیت خودرو خواهد بود؛ بدین معنی که هرچقدر ECU یک موتور بهتر طراحی شده باشد، آن موتور کیفیت بهتری خواهد داشت.

ECU بر اساس سنسورهایی که بدان متصل است شرایط کار موتور را درک کرده و فرامین مناسب را به انژکتورها و شمعها صادر می‌کند. از آنجا که دینامیک خودرو بسیار پیچیده و غیر خطی می‌باشد، طراحان ECU برای سهولت کار، جداولی را به نام map داخل حافظه ECU می‌ریزند که در آن مقدار پاشش سوخت و زاویه آوانس در هر دور و بار موتور مشخص شده است. هر چه دقت این جداول بیشتر باشد، دقت عملکرد ECU بیشتر خواهد بود.

نکته‌ای که باید توجه کرد اینست که مقادیر این جدولها وابستگی مستقیمی به پارامترهای جغرافیایی موتور، نظیر فشار و دمای هوا دارد. شرکتهای خودروسازی، ECU را برای یک آب و هوای خاص طراحی نمی‌کنند بلکه مقادیر map را بگونه‌ای تنظیم می‌کنند که برای انواع شرایط جغرافیایی جوابی بهینه و معقول بدهد. بنابراین map، در این حالت برای تمام خودروهای از یک مدل بهینه است نه هر خودروی خاص؛ زیرا هیچ دو خودرویی، حتی از یک مدل کاملاً مانند یکدیگر نیستند.اگر سیستمی بتواند این نقیصه را از ECUها برطرف کند، آنگاه می‌توان به طور اختصاصی map هر خودرو را کالیبره کرده و توان آن را افزایش داد.

امروزه تیونینگ ECU خودروها، بحث جا افتاده ای است و شرکتهای بسیاری در این زمینه فعالیت می کنند بطور کلی دو روش برای تیونینگ خودروهای انژکتوری وجود دارد:
روش اول خواندن دیتاهای (map) ECU و دادن دیتاهای جدید که شرکتهای بسیاری در این زمینه فعالند از جمله: Eurochip، Chip Tuning، Tech TV، Autospeed و ...یکی از اشکالات این روش اینست که بشدت وابسته به ساختار ECU است و با پیچیده شدن سخت افزار ECU امکان خواندن و تغییر دیتاهای آن مشکل و گاهی غیرممکن می شود مگر آنکه شرکت سازنده ECU خود نحوه دسترسی به اطلاعات را در اختیار شرکتهای تیونینگ بگذارد.

روش دوم اضافه کردن یک سخت افزار جانبی به ECU جهت تغییر پارامترهای ECU است. این روش گرچه گرانتر تمام می شود اما وابسته به نوع ECU نیست. یکی از شرکتهایی که در این زمینه فعال است، شرکت Dastek است. شرکتی که در آفریقای جنوبی قرار دارد و با پرسنلی توانا توانسته موفقیت چشمگیری داشته باشد. جالب است بدانید که این شرکت بظاهر کوچک توانسته است محصول خود را به کشورهای مختلف دنیا صادر کند و بیش از 450 نمایندگی فروش در سرتاسر دنیا دارد .

. اصول عملکرد چیپ تیونینگ بدین صورت که سنسورهای اصلی در یک موتور انژکتوری (MAP, RPM) را خوانده و سپس با توجه به نقطه کار موتور، مقادیری مجازی از این دو سنسور را به ECU اعمال می‌کند؛ بگونه‌ای که رفتار ECU نسبت به حالت قبل بهبود پیدا می‌کند.
آمارها نشان می‌دهد که موفقیت چیپ تیونینگ در این زمینه بسیار بالا بوده است:از هر 400 خودرو، فقط یک خودرو ممکن است با چیپ تیونینگ بهینه نگردد، ۸۰% خودروهایی که در آفریقای جنوبی استفاده می‌شوند، چیپ تیونینگ را در خودروهای خود نصب کرده‌اند، چیپ تیونینگ بر روی بیش از 320 مدل موتور از خودروسازان بزرگ دنیا پیاده شده است. شرکت Dastek بیش از 450 نمایندگی در سراسر جهان دارد که 300 نمایندگی آن در کشور امریکا قرار دارد. این شرکت علاوه بر یونیچیپ، دینامومتر شاسی بسیار دقیق اما ارزان قیمتی را توسعه داده است که از نوع ادی کارنت بوده و مناسب کالیبراسیون و تیونینگ خودروهای مختلف می باشد. همچنین لاندامتر دقیق این شرکت که از سنسور اکسیژن خطی یا Wideband برای اندازه گیری نسبت هوا به سوخت بهره میگیرد از دیگر محصولات این شرکت می باشد.