[مازیار عشاقی]

محاسبه ظرفیت فن کویل کاری ساده در عین حال زمانبر می باشد و پارامترهای زیادی در تعیین ظرفیت آن دخیل است. ارتفاع از سطح دریا، دمای هوای ورودی،فن کویل،دمای هوای خروجی،دمای آب ورودی،دمای آب خروجی،رطوبت نسبی محیط و ...


محاسبه ظرفیت فن کویل را به دو روش دقیق و سر انگشتی می توان انجام داد: در روش دقیق تمام مشخصات فیزیکی ساختمان و هوا باید در دسترس باشد. مشخصاتی مانند جنس دیوارها، دربها، پنجره ها و ضریب هدایت گرمایی آنها. کاربری ساختمان، تعداد افراد و نوع فعالیت افراد در محیط مورد نظر، تجهیزات نصب شده و ... که عملا می توان گفت دسترسی به تمام این اطلاعات برای ساختمانهای قدیمی و یا بدون مستندات مهندسی دشوار است.به همین جهت در این ساختمانها محاسبه ظرفیت فن کویل به صورت سر انگشتی انجام می شود.

محاسبه ظرفیت فن کویل به صورت سر انگشتی می تواند بسیار نزدیک به میزان بدست آمده توسط محاسبه ظرفیت فن کویل با اصول مهندسی و روش دقیق باشد زیرا محاسبات دقیق بار سرمایی در پیک گرما محاسبه شده و این میزان میتواند حد اکثر ظرفیت مورد نیاز محیط مورد نظر باشد. از سوی دیگر ظرفیت بدست آمده همیشه بصورت عددی دقیق است در حالیکه ظرفیت فن کویل ها ضریبی از 100 می باشد. به عنوان مثال اگر در محاسبات ظرفیت فن کویل برابر   Cfm356 باشد برای خرید باید فن کویل با ظرفیت 400 Cfm تهیه کرد.


برای این منظور ابتدا باید بار برودتی ساختمان حاسبه شود. این کار معمولا توسط مهندسین مشاور و پیمانکاران تاسیساتی انجام می شود که به دلیل گسترده بودن این مبحث در مقاله ای جداگانه به آن پرداخته خواهد شد.
برای محاسبه ظرفیت فن کویل با داشتن بار برودتی ساختمان حجم هوادهی فن کویل محاسبه می شود. برای این منظور از فرمول زیر استفاده می شود:


که در آن :
Q بار برودتی ساختمان بر حسب W
M دبی هوای فن کویل (ظرفیت هوادهی فن کویل(  بر حسب /Sm3
C گرمای ویژه هوا در فشار ثابت که عدد ثابت 1000J/KgºK  است.
برای محاسبه هوادهی بر حسب m3/S  گرمای ویژه در جرم حجمی هوا ضرب می شود.
جرم حجمی هوا 1.2Kg/m3   است که عدد حاصل J/m3k1200 می شود
ΔT  اختلاف دمای هوای ورودی و خروجی فن کویل می باشد.
از این رو می توان فرمول فوق را به شکل زیر ساده کرد.


که باید فن کویل 400cfm انتخاب شود
محاسبه ظرفیت فن کویل به روش سر انگشتی:
در این روش نیز مانند روش محاسبه ظرفیت فن کویل به روش دقیق باید بار برودتی ساختمان در دست باشد تا بتوان مدل فن کویل را بدست آورد اما از آنجایی که محاسبه ظرفیت فن کویل بصورت سر انگشتی می شود، بار برودتی را نیز سر انگشتی محاسبه خواهیم کرد.
این محاسبات برای شهرهای با هوای مشابه هوای تهران می باشد.


A  مساحت فضای مورد نظر بر حسب m2 متر مربع
مخرج که عددی بین 25 تا 30 می باشد. هر چه هوای شهر مورد نظر گرمسیرتر باشد عدد کوچکتری در مخرج قرار می دهیم.
به عنوان مثال فضای با مساحت 100 متر مربع بار برودتی 3.3 تن تبرید دارد که برابر با  40000BTU/hr و 11680W می باشد.
برای محاسبه ظرفیت فن کویل بر حسب CFM بار برودتی با واحد BTU/hr تقسیم بر عدد 26



ظرفیت محاسبه شده فوق ممکن است توسط یک یا چند دستگاه فن کویل تامین گردد که تعداد دستگاه های فن کویل در یک فضا بستگی به سیستم لوله کشی و تعداد انشعابات، شکل فضا و چیدمان لوازم فضا دارد.

برای انتخاب و محاسبه ظرفیت فن کویل بار برودتی ساختمان ملاک می باشد زیرا همیشه بار برودتی بیش از بار حرارتی می باشد و اگر فن کویل بتواند در تابستان سرمایش محیط را تامین کند در زمستان نیز توان گرمایش محیط را خواهد داشت.

[sakbari]

فن کویل چیست؟

فن کویل ­ها یک سیستم تهویه­ مطبوع در خانه­ های مسکونی و تجاری به شمار می ­آیند که دارای مبدل حرارتی و فن هستند. از جمله قابلیت ­های فن کویل، تنظیم درجه­ حرارت محیط اطراف است. به طور کلی فن کویل ­ها را به چند دسته­ مختلف شامل کاستی یک طرفه، کاستی چهار طرفه، سقفی توکار، کانالی و زمینی تقسیم بندی ­می کنند.

فن کویل­ ها از تاثیرگذارترین سیستم­ های سرمایشی و گرمایشی در هر ساختمان محسوب می شوند. از اصلی ترین مزایای فن کویل، سیستم لوله کشی آن است که در زمان نصب فضای کمتری را اشغال می­کند. بنابراین اگر قصد دارید هزینه ­های انرژی را در منزل یا محیط کار خود کاهش دهید، استفاده از فن کویل­ ها کمک شایانی در این زمینه به شما خواهند کرد.

فن کوئل، دستگاهی است که از طریق پرتاب باد بوسیله بلور و عبور آن از کوئل آبگرم و آب سرد سرمایش و گرمایش محیط را تامین می کند. مدار لوله کشی جهت انتقال آب سرد و گرم می باشد که آب سرد در این سیستم از یک دستگاه مرکزی (چیلر) تامین شده و آب گرم میتواند از موتور خانه مرکزی و یا دستگاه های مستقل مانند پکیج گرمایشی تامین شود. برخی مدلها جهت تامین هوای مکش از سیستم هواساز مرکزی استفاده می کند. فن کوئل ها در انواع زمینی دیواری و سقفی می باشند. فاکتور دیگر در خرید فن کوئل ها علاوه بر شکل ظاهری ظرفیت برودتی، حرارتی و میزان هوادهی آنها می باشد. فن کوئل ها از طریق ترموستات دمای اتاق را تنظیم می کنند.

فن کوئل های زمینی در ظرفیت های ۲۰۰ الی ۱۰۰۰ فوت مکعب در دقیقه بوده و هوا را بصورت بالا زن یا روبرو زن منتشر می‌سازند. فن کویل ها در دو نوع دو لوله و چهار لوله هستند. فن کویل های دو لوله دارای یک لوله رفت و یک لوله برگشت هستند. فن کویل های چهار لوله، دارای دو لوله برای آمدن آب به کویل ها و دو لوله برای برگشت آب هستند. کویل های چهار لوله می توانند همزمان آب سرد و گرم را وارد کویل های خود کنند.

[sakbari]

فن کوئل یک مبدل حرارتی می باشد که وظیفه ی انتقال حرارت از سیال واسط آب به محیط که می تواند محیط زندگی یا کار باشد را به عهده دارد. این دستگاه در فصل گرم آب سرد تولید شده توسط چیلر را به عنوان ورودی دریافت می کند و با تبادل، حرارت محیط را سرد کرده و در خروجی آب با دمای بالاتری را به چیلر تحویل می دهد.

فن کوئل عبارت است از یک یا چند ردیف کویل مسی و دارای پره آلومینیومی یا مسی که در زیر یا پشت آن یک فن قرار دارد. با استفاده از عبور هوا از میان کویل مسی حاوی آب سرد در تابستان (چیلر) و حاوی آّبگرم در زمستان (بویلر) قادر به تامین هوای خنک و هوای گرم در فصول مختلف سال بطور کلی فن کوئل دارای قسمت های اصلی فن (همراه با موتور) , کویل و بدنه است. همچنین اگر از فن کویل برای سرمایش در تابستان نیز استفاده میشود، برای تخلیه ی آب ناش از تقطیر بخار آب موجود در هوا بروی کویل از یک لوله تخلیه از جنس گالوانیزه استفاده میشود.

فن کویل ها دارای انواع مختلفی مانند فن کوئل زمینی , فن کویل روبروزن, فن کویل بالازن , فن کویل توکار, فن کویل سقفی, فن کویل کاستی, کویل کاستی چهار طرفه ,  کویل دیواری (مانند پنل اسپلیت),  کویل کانالی و... می باشند. علاوه بر ظرفیت و هوادهی , ابعاد,جنس بدنه,جنس فن, قیمت مورد نظر از عوامل تعیین کننده در انتخاب می باشد.