[golia70]

تاریخچۀ بازی تخته نرد
بازی تخته نرد یکی از کهن ترین بازی‌های جهان است که پس از یک دورۀ زمانی کوتاه توانست عده زیادی از هواداران را به دور صفحه چوبی خود جمع کند. تخته نرد یک بازی کهن ایرانی است که خیلی سریع در امپراطوری های روم باستان و مصر هم گسترش پیدا کرد. به گواه تاریخ، قدیمی‌ترین تخته نرد جهان در ناحیه سیستان و بلوچستان پیدا شده است. 
ارزش و اعتبار بازی تخته نرد تا به آنجا رسید که انوشیروان خسرو پادشاه ایران باستان برای سپاس‌گزاری از پادشاه هندوستان به خاطر اهدا و معرفی بازی شطرنج به ایرانیان، بازی تخته نرد را به پادشاه این کشور پیشکش کرد. چون این بازی از هوش و ذکاوت ایرانیان باستان سرچشمه گرفته، نشان دهندۀ فلسفه زیبا و پُر مغزی است که در ورای آن نهفته است. 

پیدایش تخته نرد

در مورد ماجرای پیدایش تخته نرد باید به این نکته اشاره شود که در زمان پادشاهی انوشیروان خسرو پسر قباد، پادشاه هندوستان فردی به نام دیورسام بزرگ بود که برای سنجش هوشیاری و ذکاوت ایرانیان، و به کرسی نشاندن برتری کشورش نسبت به ایرانیان، شطرنجی از مهره‌های زمرد و یاقوت سرخ به همراه هدایای گران‌قدر دیگر به دربار ایران فرستاد و تخت ریتوس خردمند را نیز برای تحویل و آموزش آن راهی دربار ایران کرد. دیورسام بزرگ طی نامه‌ای به پادشاه ایران نوشت: “شما پادشاه بزرگ ما هستید و دانشمندان شما نیز از خردمندان ما برتری دارند. بنابراین یا رمز و رموز حاکم بر شطرنج که برای شما فرستادیم را فاش کنید و باز گویید و یا در غیر این صورت خراج‌گذار ما شوید”.

پادشاه ایران پس از درخواست یک مهلت ۴۰ روزه، تمامی خردمندان و دانایان کشور را به چاره جویی خواست تا این که در آخرین روز، خردمندترین وزیر که انوشیروان بود گفت: “این شطرنج نماد میدان جنگ است که دو طرف با مهره‌های خود با هم می‌جنگند و آن که خرد و دوراندیشی بیشتری داشته باشد، پیروز این نبرد خواهد شد. سپس بازی شطرنج را فاش کرد و مهره ها را چید. پس از آن، تخت ریتوس نمایندۀ دولت هندوستان در ایران، سه بار با بزرگمهر بازی کرد و هر سه بار از وزیر کاردار ایرانی شکست خورد.
تخت ریتوس به دربار ایران فراخوانده شد. بزرگمهر بازی دیگری را به او نشان داد و گفت: “اگر شما سر از اسرار این بازی در آورید، ما خراج‌گذار شما می‌شویم و در غیر این صورت باید به ما باج بدهید. پادشاه هندوستان پس از گذشت چهل روز مهلت، موفق به رمزگشایی از بازی تخته نرد بزرگمهر نشد. حالا بیایید به فسلفۀ نهفته در بازی تخته نرد بپردازیم.